Lezing en discussie IJsselvallei ontwikkelingen

Op donderdag 7 november 2013 gaf Gerard Hendrix een lezing voor de leden van Toer de Boer op. Dat is een vereniging van kleine bedrijven en particuliere initiatieven in de IJsselvallei op het gebied van voedsel, recreatie en beleving. Plattelandsondernemers dus. Zie www.toerdeboerop.nl. Opzet van de inleiding en discussie was om een beeld te geven wat maatschappelijke veranderingen en gebiedsontwikkeling kunnen betekenen voor de ondernemers en Toer de Boer op als organisatie.

Ook IJsselID kwam aan de orde

• De IJssel tussen de oren krijgen
• Nagaan wat in het gebied belangrijk is, vanuit het verleden, nu en straks

Inzet: kleine cultuur en erfgoedprojecten, een IJsselvoorwerp, bijeenkomsten, onderzoek op gebied van erfgoed, cultuur, ruimtelijke ordening.

Daarna kwamen de 'grote ontwikkelingen', trends (overgenomen van de Toekomstscenario's, presentatie Silke de Wilde en Patrick van Duin voor IJsselID) aan de orde.

Onder andere ging het over het feit dat de tegenstelling platteland en stad groter wordt als gevolg van krimp : voorkeur concentratie in de stad; wegvallen voorzieningen platteland;. Ook bij overstromingen zal men eerder het platteland (zeker de dunbevolkte IJsselvallei) opofferen tov het economisch belangrijke West Nederland.

De discussie ging verder met name over de vraag in hoeverre de economische tijden van weleer weer terug zouden komen. Kunnen zich andere economische mechanismen en ook een andere omgang met denken over groei ontwikkelen zodat men mogelijk op een andere manier economisch tevreden is. Minder winst of op een andere manier, of zijn we over 10 jaar weer terug bij het oude economisch denken en handelen.

Een derde discussiepunt was dat ons vertrouwen in instituties erg op de proef is gesteld de laatste jaren door schandalen, onbetrouwbaarheid, verkeerd eigenbelang. Bovendien kan men steeds meer zelf aan. Cooperaties, netwerken, burgerinitiatieven in plaats van de instituties als banken, overheid, verzekeringen, energieleveranciers, etc. die het allemaal verzorgen.

Terug naar de IJsselvallei. Wat speelt daar nu en in de toekomst?

• Ruimte voor de Rivier
• straks het Deltaprogramma; oa denken en handelen vanuit het concept Meerlaagsveiligheid:

Meerlaagsveiligheid is een concept voor waterveiligheid met bescherming in drie 'lagen'. De eerste laag is preventie: het voorkomen van een overstroming. Dat is en blijft de belangrijkste pijler van het beleid. Een overstroming is echter nooit uit te sluiten. De tweede en derde laag zijn gericht op het beperken van de gevolgen van een overstroming. De tweede laag richt zich op het realiseren van een duurzame ruimtelijke inrichting van ons land. Bijvoorbeeld gecontroleerd laten onderlopen van grote gebieden (met compensatie). De derde laag zet in op een betere organisatorische voorbereiding op een mogelijke overstroming (rampenbeheersing).

• Noordtak Betuwelijn
• Dynamisch Zwolle
• De bestuurlijk zwakke Stedendriehoek en de Veluwe
• Hanzesteden

Opvallend daarbij zijn de volgende punten:
De IJsselvallei is als regio altijd ondergeschoven bij de Veluwe (Nationaal Landschap, planningsregio). Voor bedrijven op de rand van de Veluwe is dat vanzelfsprekend want met bos en vallei hebben ze heel wat te bieden. Bovendien is de IJsselvallei geen (natuurlijke) regio die van noord naar zuid zich als zodanig IJsselvallei noemt en voelt.

De IJsselvallei heeft geen sterke merken anders dan Hanze en de IJssel zelf, de mooiste rivier van Nederland. Die overigens slecht beleefbaar/toegankelijk is.

De combinatie water, bos, landgoederen op een korte afstand biedt kansen en dat in een gebied met relatieve rust en ruimte. Nabij de Randstad. Verder een interessante afwisseling en beleving van (kleine) oude stadjes en landelijk gebied. Beleving en verassing zijn dichtbij. Overheidsbeleid biedt ook meer ruimte voor initiatieven: er is wel minder geld maar regelgeving is gelukkig ruimer geworden. Verder nog: de IJssel als een transport- en recreatierivier.

Wat betekent dit alles voor bedrijven die lid zijn van Toer de Boer op?

• Samenwerken buiten de sector: hoe kun je meer bezoekers naar je bedrijf krijgen? Bv door samen touringcarbedrijven te benaderen, voorbeeld KriebelZ Terwolde die veel in reisarrangementen zit. Grote ontwikkelingen in het gebied mee laten betalen aan kleine initiatieven op gebied van recreatie, leefbaarheid, voedsel, erfgoed.
• Moet je doorgaan met keurmerken als het zo duur is en er al een onoverzienbaar woud is van merken? Hoe garandeer je anders kwaliteit?
• Help de overheid: ze weet het ook allemaal niet meer. Weet wat je wil, bundel je krachten en denkbeelden en doe een aanbod aan de gemeente, provincie.
• Als het zo is dat beleving, betrokkenheid, herkenbaarheid en het verhaal van het product/bedrijf belangrijk wordt gevonden, dan zit je als Toer de Boer op goed. Zet daar op in.
• Winkelen oude stijl is uit, dwz veel groepen willen best wel wat extra betalen en niet (altijd) naar de supermarkt. Zorg voor een aanbod dat gericht is op de speciale beleving met aandacht en een zekere exclusiviteit. Hoge kwaliteit.
• Maak werk van duurzaamheid.