Gelders Arcadië

Het idee voor het project (Nieuw) Gelders Arcadie is bij Gelders Genootschap voortgekomen uit de verstedelijkings- en woningbouwopgave die bestaat in de Stadsregio Arnhem. De landgoederenzone van de Veluwezoom wordt aangeduid als Gelders Arcadie en omvat de gemeenten Wageningen, Renkum, Arnhem, Rozendaal en Rheden. De naam Gelders Arcadie is geinspireerd op de publicatie van de Arnhemse schrijver Isaac Anne Nijhoff (1795-1863), Geldersch Arkadia of Wandeling over Biljoen en Beekhuizen (eerste druk 1820). Met zijn wandelingen door de omstreken van Arnhem in gedachten schreef Nijhoff over het grote aantal landgoederen en buitenplaatsen, die 'in uitgestrektheid en fraaie aanleg, alle anderen in dit rijk verre overtreffen'.

De Veluwezoom, op de grens van de Veluwe en de rivieren Rijn en IJssel, heeft door de eeuwen heen een bijzondere aantrekkingskracht uitgeoefend op de welgestelde bevolking. Dit kwam tot uitdrukking in de aanleg van een honderdtal buitenplaatsen en landgoederen sinds de zeventiende eeuw, waarvan een groot aantal nog (gedeeltelijk) bestaat. Bekende voorbeelden zijn Rosendael, Middachten, Sonsbeek, Doorwerth, Zypendaal, Oranje Nassau's Oord en Mariendaal. Het gebied wordt vanouds gekenmerkt door een samenhangende, gemeentegrens overschrijdende structuur van grootschalige reliefrijke landschapsparken, formeel aangelegde lanenstelsels, weidse panorama's over het Rijn- en IJsseldal, gegraven sprengbeken en bijzondere waterwerken als cascades.
Op 7 oktober 2011 werd het project Nieuw Gelders Arcadie, een initiatief van Gelders Genootschap, afgesloten met een grootse manifestatie in Oosterbeek. Op deze dag werden twee publicaties gepresenteerd: "Gelders Arcadie. Atlas van een buitenplaatsenlandschap" en "Kansen voor Gelders Arcadie". Tevens tekenden de vijf wethouders van de betrokken gemeenten een samenwerkingsovereenkomst (Convenant Gelders Arcadie). Deze overeenkomst is door de vijf gemeenten zelf opgesteld, maar is duidelijk gebaseerd op het Kansenboek Gelders Arcadie en een uitvloeisel van de eerdere intentieverklaring uit 2009.
Het Kansenboek is nu digitaal beschikbaar via deze link. De atlas kan besteld worden via www.matrijs.com