Place Making and Identity
Aan de TU Delft heeft Sjoerd Cusveller 17 maart een lezing gegeven in de reeks Capita Selecta over Urbanism. Die maandag stond het onderwerp Regionaal ontwerpen in de IJssel-Vechtdelta centraal. De lezing werd onder andere door Cusveller gegeven, voormalig programmaleider Cultuur en Ruimte bij de provincie Overijssel. Hij is ook lid van de adviesgroep van IJsselID.
Cusveller ging in op Placemaking en Identity aan de hand van een aantal landschapsprojecten in de IJssel-Vechtdelta. Zo ook het landschapskunstwerk Pier+Horizon van Paul de Kort dat de identiteit van het gebied prijs moet geven. Het kunstwerk is nog niet gerealiseerd, maar zal dat wel worden.
Middenin de Zuiderzee stond vroeger aan het einde van een 6 kilometer lange strekdam Lichthuis Oud Kraggenburg. De strekdam verbond Overijssel met de Zuiderzee en is de plek waar het kunstwerk zal komen te liggen. De strekdam wordt weer beleefbaar gemaakt in het landschap. De voormalige dam was gefundeerd met afgezonken kraggen, stroken in elkaar gegroeide waterplanten die op het water drijven.
In het gebied zal zo'n 12 ha rond de lijn van de nieuwe strekdam 48 palen staan in een raster dat is geinspireerd op de strenge landschapsinrichting van de Noordoostpolder. In de Noordoostpolder is gewerkt met de centrale plaatsen theorie van Christaller. Een theorie over de hierarchie en spreiding van plaatsen, waarbij de polder in een hexagoon werd gepland. Aan elke paal wordt een 24 meter lange kragge bevestigd. Deze kraggen drijven op het water en kunnen 360@ draaien ten opzichte van hun verankeringspunt. De kraggen worden beplant met verschillende soorten waterplanten. Als het waterpeil stijgt dan stijgen de kraggen mee, de windrichting bepaalt hun orientatie. De dam ligt precies op NAP-niveau. Bij normaal waterpeil ligt de dam net droog, maar als het water in het Zwarte Meer een klein beetje stijgt verdwijnt de dam onder water. De eerste 200 meter van de strekdam is buiten het broedseizoen voor het publiek bereikbaar.
Eenzaam op de smalle en lange pier, opgenomen door de weidsheid van het Zwarte Meer en omringd door het gigantische veld van kraggen, kan een ervaring worden opgeroepen die in de kunstfilosofie wel wordt omschreven met het begrip, het sublieme, zoals de kunstenaar het zelf verwoordt. De geschiedenis van het landschap, de natuur en de romantische landschapsbeleving worden met elkaar verbonden.
Een voorbeeld van landschapskunst, waarbij geschiedenis en het huidige landschap met elkaar verbonden worden.
