Onrust in het paradijs
een scenario-verhaal
Verhalen als onderdeel van de biografie van de IJsselvallei gaan over het verleden of het heden. Door de verhalen krijgen we een ander beeld van wat er gebeurd is en gebeurt in het gebied en dat vooral door de ogen van haar bewoners. IJsselID heeft via verhalen ook in de toekomst gekeken en dat in drie verhalen vastgelegd.
In het kader van het project is eerder een aantal toekomstscenario's uitgewerkt. Dat waren het scenario vrijheid, zorg en solidariteit. De scenario's zijn mogelijke versies van de toekomst die op ons afkomen.
Bij het Solidariteit scenario zijn mensen zelf aan zet om vorm te geven aan hun leven en de maatschappij waarin ze leven, solidair met elkaar dichtbij en ver weg en met de aarde. Ruil, specialisatie, een lokale economie en duurzaamheid zijn belangrijke begrippen.
Het scenario Vrijheid laat zich kenmerken door een samenleving die gericht is op liberalisme en kapitalisme, een individualistische maatschappij met een houding van techno-optimisme en vooruitgangsdenken, waarbij marktwerking en privatisering belangrijk zijn en het motto "wie dan leeft, wie dan zorgt" heerst. In het scenario Zorg staat zorg voor elkaar centraal. Een centrale overheid speelt daarbij een belangrijke rol. Toenemende vergrijzing en demografische verandering wordt in de streek zelf opgevangen.
Natuurlijk zal de toekomst er niet zo zwart wit uit zien, maar grote kans dat een van de scenario's zal overheersen en hun invloed zullen hebben op de IJsselvallei. Wil je meer weten over deze blik in de toekomst, mail dan met IJsselID voor het verslag van de toekomstverkenning.
Dit verhaal, geschreven door gastauteur Robert den Hartog, gaat uit van het scenario Solidariteit.
Onrust in het paradijs
Zijn handen zitten helemaal onder de smeer. Dat gaat 'm niet meer worden vanmiddag. Hij probeert het aan zijn overall af te vegen, tevergeefs uiteraard. Al zijn die dingen nooit helemaal schoon te krijgen, toch gaat hij van zijn vrouw gezeur krijgen over z'n vieze overall.
Hij besluit naar Wessels te fietsen, wellicht dat hij bereidt is om nog een keertje zijn dorser uit te lenen. Als hij de oprit op fietst ziet hij Wessels aan zijn zweeftrekker sleutelen. 'Burgemeester, net de man die ik wil spreken,' zegt Wessels bits, die met grote ferme stappen de burgemeester tegemoet loopt. Hij wil mij niet op z'n erf hebben, bedenkt Jeff zich. Had hij zich maar nooit kandidaat gesteld als burgemeester van Boskamp, 'Wessels, goedemiddag, ik wil je vragen,' Jeff kan zijn zin niet afmaken, 'Wanneer komen die lui nu eindelijk eens naar m'n zweeftrekker kijken?' Onderbreekt Wessels hem. Hij is goed pissig en Jeff durft hem eigenlijk al niet meer te vragen om zijn dorser te lenen. 'Wessels ik kan niets te garanderen maar vanavond heb ik weer een gesprek met de burgemeester van Dijkerhoek, ik hoop op korte termijn tot een overeenkomst te zullen komen.' Wessels haalt honend zijn neus op, 'Dijkerhoek, ik gun ze geen aardappel meer tot ze gewoon weer doen wat we afgesproken hebben.'
Jeff deelt zijn mening. Het was allemaal een goed idee. Ten Oosten van de IJssel vindt de agrarische productie plaats en in Deventer, Zutphen en voor een klein deel aan de Westelijke oever van de IJssel bevindt zich de voedingsindustrie. Zelfs de oude molen in Welsum is weer actief voor de graanverwerking. Iedereen ontvangt een basisinkomen van de staat en verder leeft men van de ouderwetse ruilhandel.
Voor zo lang Jeff zich kan herinneren zijn de Dijkerhoekenaren gespecialiseerd in het technisch onderhoud van de agrarische machines, nog nooit eerder heeft hij het meegemaakt dat juist zij het werk stilleggen om een dispuut. 'Wessels, ik ga mijn best voor ons doen vanavond, ik lijd hier net zo goed onder.' Weer haalt Wessels zijn neus op, 'Moet je nu toch kijken,' zegt hij, 'met alle moderne technologie, een zweeftrekker, nou mijn trekker doet weinig meer zweven Jeff!' Wessels geeft een harde trap tegen zijn machine en schreeuwt het uit van de pijn. 'Joekels, joekels, godbetert, joekels,' prevelt Wessels tussen gebeten lippen door, terwijl met een sis de trekker begint te zweven, 'ik zal ze krijgen! Geen aardappel meer zeg ik je, geen aardappel meer!'
Blijkbaar stond de trekker niet in z'n vrij en zoeft het erf af. Kreupel rent Wessels op lachwekkende wijze de trekker achterna.
Jeff besluit het dorsen voor vandaag van zijn lijst te schrappen en fietst weer terug naar huis om zich alvast voor te gaan bereiden op het overleg met burgemeester Nijkamp. Nog voor hij de straat uit is hoort hij een harde knal en een ongekuist vloekende Wessels. Hij kijkt om en ziet de zweeftrekker van Wessels half om een boom gevouwen. 'Nog een mooie klus voor de Dijkerhoekenaren, als ik ze zo ver krijg en Wessels gekalmeerd is,' denkt Jeff.
Stipt 20.00 uur stapt Jeff cafe Het Bonte Paard aan de Deventerweg binnen en besteld een pils en een jenever. Om 20.10 plaatst Jeff eenzelfde bestelling bij de kastelein. 'Die kloefklapper doet het erom,' denkt Jeff, 'laat mij expres wachten hier, denkt zeker een sterke onderhandelingspositie te hebben!' Kokend van woede doet Jeff om 20.15 eenzelfde bestelling. Als hij 20.17 zijn laatste slok bier neemt komt Nijkamp naast hem aan de toog zitten. Nog snel kapt Jeff zijn jenever achterover en reikt Nijkamp nors de hand, nadat hij zijn mond met diezelfde hand heeft afgeveegd.
'Hier zie,' zegt hij tegen Jeff, 'jij wou mij spreken?' Jeff weet niet hoe hij het heeft. 'Natuurlijk wou ik je spreken,' zegt hij, 'onze machines zijn in weken al niet meer nagekeken, we lopen achter op de oogst, ikzelf heb vandaag alweer mijn graan niet kunnen dorsen!' Nijkamp kijkt Jeff weer aan als was hij een koeienvlaai, zij het nu met een wat glaziger blik. 'Hier zie,' zegt hij, 'ik heb eerder al gezegd dat het brood te duur is geworden en bestelt u nog een rondje.'
'Vooruit,' zegt hij, 'wanneer komen jullie nu eens naar onze ma-ha-hik-chines kijken?' Nijkamp schudt het hoofd, 'Brood is te duur,' en bestelt nog een rondje voor hen beiden. Jeff drinkt zijn laatste bestelling leeg en nipt van de verse. 'Maar dat is toch niet mij - mijn ter zake doende,' lalt Jeff, 'nee, wacht, dat zijn toch mijn zaken niet, wat die stadse sujetten in Deventer voor hun brood rekenen?'
Nijkamp schudt weer het hoofd en kapt zijn glazen leeg. 'Zie hier,' zegt hij, 'hier zie, ik weet het goed gemaakt, een extra zak aardappelen voor iedere Dijkerhoekenaar die een reparatie uitvoert aan een Boskampse machine!' Glazig maar zo strak hij kan kijkt hij Jeff in de ogen. 'En twee extra zakken aardappelen voor mij voor dit gesprek,' voegt hij eraan toe. Jeff ziet dubbel en steekt zijn hand uit, de heren schudden erop.
'Hier zie,' zegt Nijkamp die zijn laatste drank weg kapt, 'nu moet ik voort, ik heb morgenvroeg een afspraak bij de tandarts, ik heb kiespijn dat het een aard heeft.'
Jeff bestelt van ellende nog een pils en een dubbele jenever bij de kastelein, hij ziet zich een onmogelijke taak aangemeten. Wessels is de grootste aardappelproducent van Boskamp.
