Natie en Identiteit

De Correspondent, weekend 26/27 april 2014.
"Twintig jaar geleden viel Joegoslavie uiteen. De Vlaamse slavist Peter Vermeersch schreef met 'Ex. Over een land dat zoek is' een schitterende literaire reisreportage over de verscheurde landen die overbleven. Een warme aanbeveling, met een belangrijke les voor Europa."
Algemeen wordt gedacht dat Joegoslavie uiteenviel omdat na het wegvallen van het communisme de nationalistische sentimenten die sluimerden, vrij kwamen en tot de nationalistische oorlogen tussen de verschillende 'identiteiten' leidden. Dat beweert ook van Thierry Baudet, de filosoof op rechts, die Europa ook aan haar einde ziet komen door de in zijn ogen terechte onderbuiksentimenten van haar nationalistische bewoners.

Maar het is eerder andersom.
"Als we er een les uit proberen te destilleren, is het niet dat het levensgevaarlijk is nationale identiteiten te onderdrukken, maar dat het juist bloedlink is nationalistische sentimenten aan te wakkeren.
Het is te vrezen dat dit nu juist in Europa op grote schaal gebeurt. In het boek rept iemand in een kroeg in Belgrado van de 'balkanisering van Europa.' Hij vindt dat de landen van de Europese Unie veel van de kwalen uit ex-Joegoslavie hebben overgenomen. Kortzichtige politici, economisch wanbeleid, nationalisme."

Europa was een eind op weg om een nieuwe entiteit te worden tot politici het kapot gingen maken en opgehitste onderdanen er om wat voor reden dan ook daar gretig aan mee gingen doen.
'Ik blijf het verbijsterend vinden hoe makkelijk mensen aannemen dat een collectieve identiteit iets onwrikbaars is, terwijl hun persoonlijke vriend- en vijandschappen vlot veranderen,' schrijft Vermeersch.